Thursday, March 28, 2024
Latest:

ការធានាឱ្យមានការតាំងទីលំនៅថ្មីសមរម្យ សម្រាប់សហគមន៍ផ្លូវរថភ្លើង

ទិដ្ឋភាពទូទៅ 

កាលពីដើមខែសីហា ឆ្នាំ២០២២ នេះ ប្រជាពលរដ្ឋចំនួន ៣២០ គ្រួសារ ដែលរស់នៅក្នុងសង្កាត់គីឡូម៉ែត្រលេខ ៦ រាជធានីភ្នំពេញ (ដែលស្គាល់ថាជា​សហគមន៍ផ្លូវរថភ្លើង) បានយល់ព្រមទទួលយក​សំណងដីធ្លីដែលរៀបចំដោយអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន តាមរយៈការចាប់ឆ្នោតយកទីតាំងដីឡូតិ៍។ គួររំលឹកថា ករណីវិវាទដីធ្លីនេះ បណ្តាលមកពីគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ផ្លូវបេតុងរបស់រដ្ឋ ទំហំ ១២ ម៉ែត្រ ព្រមទាំង​ប្រព័ន្ធលូតាមបណ្តោយផ្លូវរថភ្លើងចាស់។ ផ្លូវបេតុងថ្មីនេះ​នឹងរត់កាត់បីខណ្ខ ដោយភ្ជាប់ពី ខណ្ឌ ទួលគោក ទៅខណ្ឌឫស្សីកែវ ឆ្លងកាត់ ខណ្ឌដូនពេញ ដែលនេះទើបបណ្តាលឱ្យសហគមន៍ផ្លូវរថភ្លើងត្រូវ​បានប្រឈម​នឹងការជម្លៀសចេញពីគម្រោងសាធារណៈមួយនេះ។ បន្ទាប់ពីមានកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងស្វែងរកការគាំទ្រមតិ និងការចរចាជាច្រើនលើកកន្លងមក រដ្ឋបាល​ខណ្ឌឬស្សីកែវ បានរៀបចំកម្មវិធី​ចាប់ឆ្នោតជ្រើសរើសដីឡូតិ៍ ដើម្បីបែងចែកដីធ្លីជូនគ្រួសារ ដែលរងផលប៉ះពាល់​នៅតំបន់ទីតាំងថ្មី ដែលស្ថិតនៅតំបន់​ក្បែរប្រឡាយអូរវែង ភូមិបឹងសាឡាង ក្នុងសង្កាត់ឬស្សីកែវ ខណ្ឌឬស្សីកែវ។   

គ្រួសារនីមួយៗ ទទួលបានដីទំហំ ទទឹង ៤ ម៉ែត្រ និងបណ្តោយ ១៥ ម៉ែត្រ ដោយមិនមានប្រាក់ឧបត្ថម្ភបន្ថែមអ្វីទាំងអស់។​​ សូមរំលឹកផងដែរថា ដំណោះស្រាយនេះបានកើតឡើង បន្ទាប់ពីការស្វែងរក​ការគាំទ្រមតិរបស់សហគមន៍ផ្លូវរថភ្លើង និងសកម្មជនដីធ្លី អស់រយៈពេលរាប់ឆ្នាំមកហើយ ដោយសមាជិកសហគមន៍ បានការពារសិទ្ធិរបស់ពួកគេដើម្បីទទួលបានសិទ្ធិដីធ្លី និងសិទ្ធិមានលំនៅដ្ឋាន​សមរម្យ។​ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ សហគមន៍​ទាំងមូលក៏មានការព្រួយបារម្ភជាចម្បងពាក់ព័ន្ធនឹងហេដ្ឋារចនា​សម្ព័ន្ធសម្រាប់ទីតាំង​ថ្មី​របស់ពួក​គេ​នឹងមិនអាចត្រូវបានសាងសង់ក្នុងពេលឆាប់ៗ​នេះបានទេ ដោយសារផ្នែកជាច្រើននៃទីតាំងនេះ ទើបតែចាប់ផ្តើម ចាក់ដីបំពេញសម្រាប់​សាងសង់ផ្ទះតែប៉ុណ្ណោះ 

ស្ថានភាពលំនៅដ្ឋានបច្ចុប្បន្នរបស់អ្នករស់នៅផ្លូវរថភ្លើង
ស្ថានភាពលំនៅដ្ឋានបច្ចុប្បន្នរបស់អ្នករស់នៅផ្លូវរថភ្លើង

ការចុះពិនិត្យទីតាំង និងពិភាក្សាជាមួយអ្នកដឹកនាំសហគមន៍ និងសមាជិក  

បន្ទាប់ពីសហគមន៍បានទទួលយកដីឡូតិ៍រួចមក អង្គការសមាគមធាងត្នោត បានចុះទៅពិនិត្យមើលតំបន់ សម្រាប់ការផ្លាស់ប្តូរទីតាំងថ្មីនេះ ដើម្បីអង្កេត​ពីស្ថានភាពជាក់ស្តែងផ្នែកខ្លះនៃទីតាំងនេះក៏បានបោះបង្គោលរួចហើយ សម្រាប់ប្រជាសហគមន៍ផ្លូវរថភ្លើងទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ មិនទាន់មាន​គ្រួសារណាមួយបានផ្លាស់មកទីតាំងថ្មីនេះ នៅឡើយទេ ដោយសារទីតាំងរៀបចំមិនទាន់រួចរាល់។ លើសពីនេះទៅទៀត អង្គការសមាគមធាងត្នោត​ក៏បានកត់សម្គាល់ផងដែរថា ក្នុងតំបន់នេះ ពុំទាន់មានប្រព័ន្ធបណ្តាញទឹកស្អាត ឬប្រព័ន្ធភ្លើងនៅឡើយទេម្យ៉ាងទៀត ផ្លូវទល់មុខដីពុះឡូតិ៍ដែលបាន​ចែកជូនប្រជាសហគមន៍នេះ នៅមិនទាន់មានការអភិវឌ្ឍន៍នៅឡើយទេ បើទោះបីជាផ្លូវនេះមានក្រាលគ្រួសក៏ដោយ 

ដីឡូតិ៍​ត្រូវ​បាន​បែង​ចែក​ឲ្យ​អ្នក​រស់​នៅ​ផ្លូវ​រថភ្លើង

តំណាងសហគមន៍ម្នាក់បានប្រាប់ អង្គការសមាគមធាងត្នោតថា ទោះបីជាគ្រួសារទទួលយកកញ្ចប់សំណងក៏ដោយ ក៏សមាជិក​សហគមន៍​បានបន្តស្នើសុំ​ជា​សាធារណៈនៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានកន្លងមក ដើម្បីអំពាវនាវដល់អាជ្ញាធររាជធានី ផ្តល់ជំនួយផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ និងសម្ភារៈបន្ថែមគ្រួសារនីមួយៗ មានតម្រូវការថរិកាជាចាំបាច់ សម្រាប់ការដឹកជញ្ជូនសម្ភារសំណង់ ការចំណាយលើការសាងសង់ផ្ទះថ្មី ការតភ្ជាប់បណ្តាញទឹកស្អាត និងប្រព័ន្ធអគ្គិសនី ក៏ដូចជាការទាមទារឱ្យផ្តល់​ប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីជាដើមជំហានបន្ទាប់របស់ប្រជាសហគមន៍គឺការស្នើសុំចុះបញ្ជីដីធ្លីបន្លែមទៀតក្រៅពីនេះ តំណាង​សហគមន៍ក៏​បានសង្កត់ធ្ងន់ថា នេះគឺជារឿងបន្ទាន់បំផុត ហើយបច្ចុប្បន្ននេះពួកគាត់កំពុងស្វែងរកការគាំទ្រពីអាជ្ញាធររាជធានី និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន 

នៅថ្ងៃទី៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២២ សមាជិកសហគមន៍មួយចំនួនទៀតបានសម្តែងពីការធូរស្រាលក្នុងចិត្ត និងត្រេកអរ ដែលរដ្ឋាភិបាលបានផ្តល់​សំណង​មួយចំនួនដល់ពួកគេទោះជាយ៉ាងនេះក្តី ពួកគាត់មានការព្រួយបារម្ភ ចំពោះការកង្វះខាតផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់​សាងសង់ផ្ទះឡើងវិញ​នៅលើដីឡូតិ៍​តាមប្រឡាយនេះ។ សមាជិកសហគមន៍​ក៏​បានបង្ហាញការព្រួយបារម្ភ ស្រដៀងទៅនឹងការលើកឡើងរបស់តំណាងសហគមន៍បានលើកឡើងខាងដើម ទាក់ទងនឹងការទទួលបានប្រព័ន្ធទឹក ភ្លើង និងការធ្វើប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីអង្គការសមាគមធាងត្នោតមានក្តីបារម្ភមួយ ក្រោយពីបានសម្ភាស​ជាមួយនឹង​ប្រជាសហគមន៍​មក ដោយហេតុថា ពួកគាត់​នឹងអាច​ទាក់ទងទៅគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុដើម្បីស្នើសុំប្រាក់កម្ចីដើម្បីសាងសង់ផ្ទះថ្មីរបស់ពួកគេជាដើម។ អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលជាច្រើនរួមទាំងអង្គការសមាគមធាងត្នោតផង បានចងក្រង និងស្រាវជ្រាវអំពីការអនុវត្ត​ដែលខ្វះសីលធម៌នៃការផ្តល់កម្ចីដែល​ធ្វើឡើង​ដោយគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា។ ប្រសិនបើកម្ចីទាំងនេះត្រូវបានគេយកទៅសាងសង់ផ្ទះ ប្រជាសហគមន៍ក្រីក្រនឹងប្រឈមបញ្ហា​បន្ថែមទៀត។​

អេស្កាវ៉ាទ័រកំពុង​ឈូស​ឆាយ​ដី​សម្រាប់​ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​ទីតាំង

ក្របខ័ណ្ឌគតិយុត្តិសំខាន់ៗដើម្បីធានាគុណភាពនៃការតាំងទីលំនៅថ្មី 

សិទ្ធិទទួលបានលំនៅឋានសមរម្យត្រូវបានធានាដោយបទប្បញ្ញត្តិនៃច្បាប់ជាតិ ក៏ដូចជាច្បាប់អន្តរជាតិផងដែរ។ មាត្រា២៥ នៃសេចក្តីប្រកាសជា​សកល​ស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស បានចែងថា មនុស្សគ្រប់រូបមានសិទ្ធិទទួលបានលំនៅឋាន។ សិទ្ធិនេះត្រូវបានបញ្ជាក់​បន្ថែមទៀតនៅក្នុងកតិកាសញ្ញាអន្តរជាតិ​ស្តីពីសិទ្ធិ​សេដ្ឋកិច្ច សង្គម និងវប្បធម៌ ដែលចែងនៅក្នុងមាត្រា ១១ ដោយបានលើកឡើងថា រាជរដ្ឋាភិបាលត្រូវតែ ចាត់វិធានការសមរម្យដើម្បីធានាថា ប្រជាពលរដ្ឋ​ទទួលបានសិទ្ធនេះទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ទំនាក់ទំនងរវាងការបណ្តេញចេញ ការតាំងទីលំនៅថ្មី និងសិទ្ធិមនុស្សមិនត្រូវបានកំណត់​ច្បាស់លាស់នៅក្នុងនេះទេ 

មាត្រា៣១ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃប្រទេសកម្ពុជា (ឆ្នាំ១៩៩៣) ទទួលស្គាល់ពីសារៈសំខាន់ក្នុងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សរបស់ប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់រូប ជាពិសេស​ដូចដែលមានចែងក្នុងសេចក្តីប្រកាសជាសកលស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស និងកតិកាសញ្ញាអន្តរជាតិស្តីពីសិទ្ធិសេដ្ឋកិច្ច សង្គម និងវប្បធម៌។ ពាក់ព័ន្ធនឹង​ការបណ្តេញចេញ និងការតាំងទីលំនៅថ្មី មាត្រា ៤៤ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញបានចែងអំពីកម្មសិទ្ធដីធ្លី ដោយសង្កត់ធ្ងន់ទៅលើកម្មសិទ្ធិដីធ្លី នៅប្រទេសកម្ពុជា ដោយមានតែប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរប៉ុណ្ណោះ ដែលមានសិទ្ធិជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិលើដីធ្លី 

សារាចរណែនាំស្តីពីការដោះស្រាយនៃការតាំងទីលំនៅបណ្តោះអាសន្នលើដីរបស់រដ្ឋដែលត្រូវបានទន្រ្ទានកាន់កាប់ដោយខុសច្បាប់នៅតាមរាជធានី ទីក្រុង និងទីប្រជុំជនដែលត្រូវបានគេស្គាល់ជាទូទៅថាសារាចរលេខ ០៣” គឺជាគោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងគោលបំណង​ជួយដោះស្រាយ​វិវាទដីធ្លី​ក្នុងទីក្រុង។ សារាចរលេខ ០៣ ត្រូវបានចុះហត្ថលេខា ក្នុងឆ្នាំ​២០១០ បានលើកឡើងនូវយន្តការដោះស្រាយវិវាទ​សម្រាប់សហគមន៍ដែល​បានកាន់កាប់​លើ​ដីសាធារណៈរដ្ឋ និងឯកជនរដ្ឋ ឬដីដែលគ្រប់គ្រងដោយក្រុមហ៊ុនឯកជន និងសម្រាប់អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធដើម្បីអនុវត្តដោះស្រាយជម្លោះ 

រាជរដ្ឋាភិបាលប្រទេសកម្ពុជាក៏បានដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយជាតិស្ដីពីលំនៅឋាន” ឆ្នាំ២០១៤។ នេះជាជំហានបន្ទាប់​មួយឆ្ពោះទៅរកការសម្រេច​បាន​នូវសិទ្ធិទទួលបានលំនៅឋានសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ជាពិសេសសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រក្នុងទីក្រុងគោលនយោបាយនេះទទួលស្គាល់ថា​សិទ្ធិទទួល​បានលំនៅឋានគឺជាសិទ្ធិមនុស្ស ដោយការគូសបញ្ជាក់អំពីតម្រូវការសម្រាប់ការសាងសង់ផ្ទះ ការធ្វើឱ្យប្រសើរឡើង និងការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទាន។ គោលនយោបាយលំនៅឋាននេះក៍សង្កត់ធ្ងន់លើតម្រូវការសម្រាប់អភិបាលកិច្ចលំនៅឋានល្អ រួមជាមួយនឹងការធ្វើផែនការប្រើប្រាស់ដីធ្លីត្រឹមត្រូវ 

ជាចុងក្រោយ “សេចក្ដីអត្ថាធិប្បាយរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិគោលការណ៍ណែនាំស្តីពីការបណ្តេញចេញ និងការតាំងទីលំនៅថ្មី” ដែលត្រូវបានចេញ​ផ្សាយដោយការិយាល័យឧត្តមស្នងការ​ទទួលបន្ទុក​សិទ្ធិមនុស្សប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា (OHCHR) បានលើកឡើងអំពីសិទ្ធិរបស់បុគ្គលដែលត្រូវគោរព​នៅ​ក្នុងអំឡុងពេលនៃការបណ្តេញចេញ និងការតាំងទីលំនៅថ្មីទោះបីជាវាមិនមានទម្ងន់ផ្នែកផ្លូច្បាប់ និងមិនដឹងច្បាស់ថាតើអាជ្ញាធណាខ្លះបានដឹងអំពី​សេចក្ដីអត្ថាធិប្បាយ និងគោលការណ៍ណែនាំនេះក៍ដោយ ក៍វានៅតែជាឧបករណ៍ដ៍មានសារៈសំខាន់មួយដែលជួយបង្ហាញនូវ គោលការណ៍សំខាន់ៗ​ដែលត្រូវតែអនុវត្តដើម្បីគោរពច្បាប់ និងបទដ្ឋានស្តង់ដារសិទ្ធិមនុស្សក្នុងអំឡុងពេលនៃការបណ្តេញចេញ និងការតាំងទីលំនៅថ្មីសំខាន់ជាងនេះ​ទៅទៀត គោលការណ៍ណែនាំនេះបានចែងថារាល់វិធានការតាំងទីលំនៅថ្មី ដូចជាការសាងសង់លំនៅឋាន ការផ្គត់ផ្គង់ទឹក ភ្លើង អនាម័យ សាលារៀន ផ្លូវថ្នល់ និងការបែងចែកដីធ្លី ត្រូវប្រកាន់ខ្ជាប់នូវគោលការណ៍សិទ្ធិមនុស្សដែលត្រូវបានទទួលស្គាល់ជាអន្តរជាតិ”។ 

សេចក្ដីសន្និដ្ឋាន 

សិទ្ធមានលំនៅឋានសមរម្យរបស់សហគមន៍ទាំងអស់ដែលរស់នៅតាមបណ្ដោយផ្លូវរថភ្លើង ដែលស្ថិតនៅក្នុងសង្កាត់គីឡូម៉ែត្រលេខ៦ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ គួរតែត្រូវបានគោរព និងការពារដោយច្បាប់ជាតិ និងច្បាប់អន្តរជាតិម្យ៉ាងវិញទៀត ដីធ្លីដែលអាជ្ញាធរបានផ្តល់ជូនទៅប្រជាសហគមន៍គឺ មិនទាន់ គ្រប់គ្រាន់នៅឡើយទេតម្រូវការចាំបាច់របស់ប្រជាសហគមន៍សម្រាប់ថ្លៃសម្ភារៈក្នុងការសាងសង់ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជាមូលដ្ឋាន ដូចជាផ្លូវថ្នល់ ការតភ្ជាប់បណ្ដាញអគ្គិសនី និងទឹកស្អាត គួរតែត្រូវបានផ្តល់ដោយអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានដូចដែលបានកើតឡើងកន្លងមក រាជរដ្ឋាភិបាល និងអាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋានមិនបានបំពេញនូវកាតព្វកិច្ច ផ្នែកច្បាប់របស់ពួកគេក្នុងការផ្តល់សំណង​សមរម្យសម្រាប់ប្រជាសហគមន៍ដែលរងនូវ​ផលប៉ះពាល់នោះទេ។ ជាងនេះទៅទៀត គ្រួសារដែលបានតាំងទីលំនៅថ្មីត្រូវបានផ្តល់ប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លី និងនៅពេលដែលតម្រូវការមូលដ្ឋានផ្សេងៗទៀតត្រូវបានផ្ដល់ជូន 

 

 

 

Comments