ថ្ងៃទី០៨ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៩
នៅចន្លោះពីថ្ងៃទី ៤ ដល់ថ្ងៃទី ៧ ខែតុលា មនុស្សប្រមាណជាងចំនួន ១០៩៨នាក់ មកពីសហគមន៍ចំនួន១៣ បានប្រារព្ធទិវាសិទ្ធិលំនៅឋានពិភពលោក ឆ្នាំ២០១៩ តាមរយៈព្រឹត្តិការណ៍ផ្សេងៗគ្នា។
ការរៀបចំព្រឹត្តិការណ៍មានភាពខុសគ្នាពីសហគមន៍មួយ ទៅសហគមន៍មួយ ប៉ុន្តែមានសារជារួម គឺបានបង្ហាញអំពីសិទ្ធិមានលំនៅឋានសមរម្យ និង សារៈសំខាន់នៃសហគមន៍ស្អាត ដែលមានប្រធានបទដូចជា “ បរិស្ថានស្អាត សហគមន៍ស្អាត និងទីក្រុងស្អាត នាំឱ្យមានសុខភាពល្អប្រសើរ” “ផ្ទះស្អាត សហគមន៍ស្អាត” និង “ ផ្ទះខ្ញុំត្រូវបានគេឈូសឆាយ ” ជាដើម។ សកម្មភាពរាប់ចាប់ពី ការបោសសំអាតសំរាមនៅក្នុងសហគមន៍ ការចែកចាយសៀវភៅដល់កុមារ សុន្ទរកថាដោយសហគមន៍នីមួយៗ ទទួលទានអាហាសាមគ្គីភាព។ ការប្រារព្ធពិធីនេះមានការចូលរួមពីសមាជិកសហគមន៍ សិស្ស គ្រូបង្រៀន អ្នកតំណាងភូមិ និង អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ជាដើម។
ការឆ្លើយតបរបស់អាជ្ញាធរចំពោះព្រឹត្តិការណ៍នេះមានការផ្លាស់ប្តូរ។ ឧទាហរណ៍៖ ព្រឹត្តិការណ៍នៅសហគមន៍សាមគ្គីរុងរឿងមានការចូលរួមពីលោកចៅសង្កាត់ដែលថែមទាំងបានថ្លែងសុន្ទរកថា និងស្វាគមន៍ការពិភាក្សាទាក់ទងនឹងបញ្ហាដែលសហគមន៍កំពុងប្រឈមដូចជាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធមិនល្អ សំរាម ការផ្លាស់ទីលំនៅជាបណ្តោះអាសន្ន និងកង្វះឯកសារផ្លូវច្បាប់មួយចំនួន។ ហើយលោកចៅសង្កាត់បានធានាដល់សមាជិកសហគមន៍នូវជំនួយក្នុងការទទួលបានឯកសារស្របច្បាប់ និងថែមទាំងបានធានាដល់សហគមន៍ទាក់ទងនឹងគម្រោងសាងសង់មួយដែលនឹងប៉ះពាល់ដល់ពួកគេផងដែរ។ ទោះយ៉ាងណា នៅសហគមន៍ដទៃផ្សេងទៀត អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានមិនបានចូលរួមក្នុងពិធីអបអរសាទរនោះទេ ប៉ុន្តែគ្រាន់តែឃ្លាំមើលស្ថានភាពយ៉ាងសកម្មជាមួយ និងការកត់ត្រារាល់ចំនួនអ្នកចូលរួមដែលបានមានវត្តមាននៅទីនោះ។
ផ្ទុយពីឆ្នាំមុនៗ នៅពេលដែលធ្វើការប្រារព្ធពិធីទិវាសិទ្ទិលំនៅឋានពិភពលោក ត្រូវបានបង្កឡើងដោយអំពើហិង្សា ការបំភិតបំភ័យ និងការយាយីដល់សមាជិកសហគមន៍ ចំណែកឆ្នាំនេះគឺជាការផ្លាស់ប្តូរ។ នៅតាមសហគមន៍មួយចំនួនអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានក៏បានចូលរួមអបអរសាទរក្នុងពិធីនេះនិងមានការពិភាក្សាអំពីបញ្ហាទាក់ទងនឹងសិទ្ធិដីធ្លីនិងលំនៅឋានផងដែរ។ អង្គការសមាគមធាងត្នោតសាទរចំពោះការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់សមាជិកសហគមន៍ក្នុងការអញ្ជើញអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានឱ្យចូលរួម បើទោះបីជាមានអ្វីកើតឡើងក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះ ក៏ដូចជាអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានដែលបានចូលរួម និងព្យាយាមបង្កើតទំនាក់ទំនងកាន់តែរឹងមាំជាមួយសមាជិកសហគមន៍។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ វាជាការសំខាន់ដែលត្រូវចងចាំថា សហគមន៍កំពុងអនុវត្តសិទ្ធិរបស់ពួកគេដូចដែលបានចែងនៅក្នុងច្បាប់ស្តីពីការធ្វើបាតុកម្មដោយសន្តិវិធី (ឆ្នាំ២០០៩) ហើយមិនគួរមានការភ័យខ្លាចក្នុងការរៀបចំព្រឹត្តិការណ៍ទិវាសិទ្ធិលំនៅឋានពិភពលោកឡើយ។
អង្គការសហប្រជាជាតិបានកំណត់យកថ្ងៃច័ន្ទជាថ្ងៃដំបូងនៃខែតុលាជារៀងរាល់ឆ្នាំ ជាទិវាសិទ្ធិលំនៅឋានពិភពលោក ដើម្បីឆ្លុះបញ្ចាំងពីសិទ្ធិមូលដ្ឋានរបស់មនុស្សគ្រប់រូបក្នុងការទទួលបានសិទ្ធិមានលំនៅឋានសមរម្យ។ ច្បាប់សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិបានទទួលស្គាល់ថា មនុស្សគ្រប់គ្នាមានសិទ្ធិទទួលបានលំនៅឋានសមរម្យ។ មនុស្សច្រើនជាងមួយពាន់លាននាក់នៅជុំវិញពិភពលោកនៅមិនទាន់មានលំនៅឋានសមរម្យនៅឡើយ រួមបញ្ចូលទាំងមនុស្សរាប់ពាន់នាក់ទៀតកំពុងរស់នៅក្នុងស្ថានភាពគំរាមកំហែងដល់បញ្ហាសុខភាពនៃសហគមន៍ក្រីក្រស្ថិតនៅរាជធានីភ្នំពេញ។
តាមរយៈតំណាងសហគមន៍ម្នាក់បាននិយាយថា “ការប្រារព្ធទិវាសិទ្ធិលំនៅឋានពិភពលោក គឺជាការរួមគ្នារបស់សមាជិកសហគមន៍ដើម្បីសំអាតបរិស្ថាននៅក្នុងសហគមន៍របស់ពួកគេ។” តំណាងសហគមន៍រូបនេះបានបន្តថា ”សហគមន៍ចង់ឃើញទីក្រុងដែលរួមបញ្ចូលសហគមន៍ និងមានសុវត្ថិភាពដីធ្លីសំរាប់មនុស្សគ្រប់គ្នា។
សហគមន៍ជាច្រើនបានបា្ររព្ធទិវាសិទ្ធិនៅឋាន ដើម្បីបង្ហាញពីសារៈសំខាន់នៃសិទ្ធិលំនៅឋានជាសិទ្ធិមួយរបស់មនុស្ស។ ជាព្រឹត្តិការណ៍មួយរំលឹកដល់ខួបលើកទី៣៤ នៃទិវាសិទ្ធិលំនៅឋានពិភពលោក ដែលបានប្រារព្ធជាលើកដំបូងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៨៥។ ទិវានេះគឺជាមធ្យោបាយសំរាប់សហគមន៍ធ្វើការសាមគ្គីគ្នាជាមួយមនុស្សជុំវិញពិភពលោកដែលកំពុងប្រឈមនឹងបញ្ហាដូចគ្នា និងការអនុវត្តសិទ្ធិរបស់ពួកគេដើម្បីជាការសម្ដែងមតិដោយសន្តិវិធី។ សាមគ្គីគ្នាជាមួយមនុស្សជុំវិញពិភពលោកដែលកំពុងប្រឈមនឹងបញ្ហាដូចគ្នា និងការអនុវត្តសិទ្ធិរបស់ពួកគេ ដើម្បីជាការសម្ដែងមតិដោយសន្តិវិធី។