ក្នុងការប្រារព្ធទិវាសហគមន៍ក្រីក្រក្នុងទីក្រុងអង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលធ្វើការពាក់ព័ន្ធនឹងដីធ្លីនិងប្រជាសហគមន៍ដីធ្លីក្នុងរាជធានីភ្នំពេញបានស្នើជាថ្មីឲ្យអាជ្ញាធរ និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធដោះស្រាយវិវាទដីធ្លីដោយសន្តិវិធីតម្លាភាពនិងឈរលើគោលការណ៍ច្បាប់ ចៀសវាងការបណ្តេញចេញដោយបង្ខំ ការប្រើអំពើហិង្សា និងការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការគាបសង្កត់ទៅលើប្រជាពលរដ្ឋ។
ការស្នើនេះ បានធ្វើឡើងនៅក្នុងវេទិកាស្ដីពីសេរីភាពបញ្ចេញមតិ និងការអភិវឌ្ឍទីក្រុងដោយមានការចូលរួមពីសហគមន៍ក្រីក្រតំណាងសហគមន៍ជាង៤០ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលសរុបប្រមាណ ២០០នាក់ កាលពីថ្ងៃម្សិលមិញ នៅសាលារៀនអន្តរទ្វីបអាមេរិកាំង។
ប្រធានកម្មវិធីបច្ចេកទេសនៃសមាគមធាងត្នោត លោក សៅ កុសល បានថ្លែងថា បញ្ហាទំនាស់ដីធ្លីនៅកម្ពុជា នៅតែមានស្ថានភាពធ្ងន់ធ្ងរ ដែលកន្លងមក បញ្ហាដីធ្លីបានធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋជិត ៣០ម៉ឺននាក់ ត្រូវរងនូវការបណ្តេញចេញដោយបង្ខំ។
លោកថា៖«បញ្ហាដីធ្លីភាគច្រើនគឺនៅលើការអនុវត្តច្បាប់ហ្នឹងមិនត្រឹមត្រូវជាពិសេសច្បាប់ភូមិបាលដែលចែងច្បាស់លាស់ហើយថាប្រជាពលរដ្ឋមានសិទ្ធិគ្រប់គ្រងដីរបៀបម៉េច ផ្ទះរបៀបម៉េច តែផ្ទុយទៅវិញវាអត់មានប្រសិទ្ធភាពការអនុវត្តច្បាប់នៅមានចន្លោះខ្វះខាត ទន្ទឹមនឹងនោះ ក៏យើងឃើញថា ការដោះស្រាយមានបញ្ហាពុករលួយអីផ្សេងៗទៅ ធ្វើឲ្យការដោះស្រាយជម្លោះដីធ្លីនៅតែមនបញ្ហា»។
អ្នកគ្រប់គ្រងបច្ចេកទេសការិយាល័យសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ លោក អំ សំអាត បានកត់សម្គាល់ថា នៅពេលដែលប្រជាពលរដ្ឋរងគ្រោះដោយសារបញ្ហាដីធ្លី បាននាំគ្នាតវ៉ា ដោយសារតែអាជ្ញាធរ និងរដ្ឋាភិបាល ពុំបានបំពេញកាតព្វកិច្ចក្នុងការដោះស្រាយនោះ បែរជាពួកគាត់រងនូវការបង្ក្រាប ការប្រើហិង្សា និងការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការចាប់ឃុំខ្លួនក្នុងពន្ធនាគារទៅវិញ ដែលនេះជាការរំលោភទៅលើសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការជួបជុំ ការបញ្ចេញមតិក្នុងការស្វែងរកដំណោះស្រាយរបស់ប្រជាពលរដ្ឋថែមទៀត។
លោកថា៖ «ការអភិវឌ្ឍរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ទាមទារឲ្យមានការដោះស្រាយដោយសមរម្យ យុត្តិធម៌ ដែលពលរដ្ឋអាចទទួលយកបាន»។
ចំណែក លោក ថេង សាវឿន អគ្គលេខាធិការសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា បានបន្ថែមថា បើទោះជាមានការដោះដូររដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរៀបចំដែនដីថ្មី និងការបង្កើតគណៈកម្មការដោះស្រាយវិវាទដីធ្លីជាង៣០ក្រុមប៉ុន្តែយន្តការដោះស្រាយនៅមានភាពយឺតយ៉ាវនិងតំបន់ខ្លះមានភ្ជាប់នឹងរឿងនយោបាយ។លោកបានស្នើឲ្យរាជរដ្ឋាភិបាលស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ និងអាជ្ញាធរដែនដី ត្រូវដោះស្រាយបញ្ហាដីធ្លីទៅតាមគោលការណ៍ច្បាប់ មានតម្លាភាព និងត្រូវមានការចូលរួមពីប្រជាពលរដ្ឋ។
អតីតប្រជាសហគមន៍បុរីកីឡា ដែលរងនូវការបណ្តេញចេញដោយបង្ខំឲ្យទៅរស់នៅតំបន់ភ្នំបាត អ្នកស្រី ខៀវ ឡៃ បានរៀបរាប់ថាពួកគាត់បានបាត់បង់ដីធ្លីផ្ទះសម្បែង និងរងទុក្ខវេទនាក្នុងជីវភាពរស់នៅ ដោយសារតែការអភិវឌ្ឍរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល យកដីពួកគាត់ទៅក្រុមឈ្មួញ ឬក្រុមហ៊ុន ដោយពុំមានសំណងសមរម្យសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ។
អ្នកស្រីបានស្នើឲ្យរាជរដ្ឋាភិបាល មុននឹងធ្វើការអភិវឌ្ឍ ត្រូវតែមានការពិគ្រោះយោបល់ជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ មានសំណងសមរម្យ ឬដោះដូរទីតាំងដែលមានហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធឲ្យបានត្រឹមត្រូវជាមុន។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ លោក ជៀម សុផលមករា បានថ្លែងថា រាជរដ្ឋាភិបាល និងក្រសួង បានខិតខំដោះស្រាយបញ្ហាវិវាទដីធ្លីជូនប្រជាពលរដ្ឋ ដោយឈរគោលការណ៍បម្រើប្រជាពលរដ្ឋ មានតម្លាភាព និងឈរលើគោលការណ៍ច្បាប់ ពុំមានផ្សារភ្ជាប់នឹងរឿងនយោបាយឡើយ។
លោកថា៖ «ការលើកឡើងរបស់ពួកគាត់ ដោយសារគាត់មិនបានឃើញសកម្មភាពផ្ទាល់ ឬអ្វីដែលជាការដោះស្រាយថ្មីៗទេ ខ្ញុំគិតថា ការលើកឡើងរបស់ពួកគាត់ គ្រាន់តែជាការព្រួយបារម្ភទេ តែបើគាត់ឃើញសកម្មភាពនៃការដោះស្រាយរបស់ក្រុមការងារយើង នោះគាត់នឹងលែងមានអារម្មណ៍ដូច្នេះហើយ ហើយក្រសួងដែនដី ស្វាគមន៍រាល់បញ្ហារបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងដោះស្រាយឲ្យទាល់តែអស់បញ្ហាទំនាស់ដីធ្លីជូនប្រជាពលរដ្ឋ»។
បើតាមការលើកឡើងរបស់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរៀបចំដែនដី លោកទេសរដ្ឋមន្ត្រី ជា សុផារ៉ា កាលពីខែចុងខែសីហា ការដោះស្រាយវិវាទដីធ្លីនៅតាមបណ្តារាជធានី-ខេត្ត មកដល់ពេលនេះ នៅសល់តែប្រមាណ ៨០០ករណីប៉ុណ្ណោះ ក្នុងចំណោមវិវាទជាង ៧០០០ករណី កាលពី៤ខែមុន៕
ប្រភព៖ ខ្មែរថាមស៍
